Op 15 april 1945 werd Sneek bevrijd. Dit jaar is dat 80 jaar geleden. Daarom worden er van van begin april tot en met 5 mei 2025 tal van herdenkingsactiviteiten georganiseerd. Die activiteiten zijn niet alleen gericht op herdenken en feestvieren, maar óók op leren van het verleden en op vooruitzien.
Actueel programma in het museum
Achter deze deur - ’vrijheid verbeeld door Sneker scholieren’
Samen met alle Sneker vo scholen Aeres VMBO Sneek, CSG Bogerman, RSG Magister Alvinus en Perspectief 10-14 is het programma rondom 'Achter deze deur' ontwikkeld. Er is vakoverstijgend lesmateriaal ontwikkeld met de afdeling educatie van het museum, er zijn stadswandelingen speciaal op kinderen afgestemd, een expositie 'Achter deze deur - 80 jaar vrijheid verbeeld door Sneker scholieren’ samengesteld en er worden in het museum jongerenvoorstellingen over het thema 80 jaar vrijheid gespeeld.
Tentoonstelling
In hun uitwerking verbeelden de jongeren wat er zich achter gesloten deuren kan afspelen. Er worden daarbij parallellen getrokken tussen toen en nu. Daarnaast zijn bijzondere bevrijdingsbeelden te zien, originele objecten uit de oorlog tentoongesteld en hebben leerlingen 3D objecten ontworpen die op allerlei creatieve manieren vrijheid toen en nu uitbeelden. Deze unieke tentoonstelling is in het Fries Scheepvaart Museum te zien t/m 4 mei.
Theatervoorstelling 'Achter deze deur'
De tentoonstelling is gebaseerd op het toneelstuk ‘Achter deze deur’, in opdracht van het museum geschreven door Maaike Bergsma. Het stuk wordt gespeeld door jongeren van het Sneker voortgezet onderwijs en zal tussen 13 en 16 april maar liefst tien keer vertoond worden voor docenten en ruim 900 leerlingen de vier vo scholen. In de voorstelling volgen we de bewoners van het huis aan Kleinzand 18 op de avond van de inval van de Sicherheitsdienst in de nacht van 16 november 1943. In het theaterstuk wordt geschakeld tussen het verleden en het heden, waarmee het raakt aan de belevingswereld van jongeren.
Stadswandeling voor scholieren
Een museumdocent neemt de leerlingen in deze periode mee langs de sporen van oorlog en verzet in de binnenstad van Sneek. De looproute begint in het pand aan Kleinzand 18, nu onderdeel van het museumgebouw, en duurt een uur.
Lunchlezing 9 april: Jan van der Kuur en Ronnie Matitawaer
Dit is het aangrijpende verhaal van twee mannen over het beladen verleden van hun vaders tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië (Indonesië).
Naar aanleiding van de postume vondst van brieven van zijn vader Anne, destijds als oorlogsvrijwilliger in dienst van het bataljon Friesland, gaat Jan van der Kuur dieper in op de jaren van bittere strijd tegen het onafhankelijkheidsstreven van Indonesië. De getuigenis van zijn jaren als militair in voormalig Nederlands-Indië bleek behalve uit zijn brieven, ook uit andere documentatie zoals foto’s, militaire diploma’s, een reeks van souvenirs en oude schoolplaten. Ronnie vertelt vanuit zijn Molukse achtergrond over zijn vader die zich als KNIL militair verzette tegen de Japanners in Indonesië tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Jan en Ronnie ontmoetten elkaar in De Tiid na een lezing van Jan. Ze deelden hun herinneringen en werden vrienden. Sindsdien vertellen ze samen vanuit verschillende kanten de pijnlijke en harde geschiedenis van hun, destijds nog hele jonge, vaders.
De lunchlezing is op woensdag 9 april in ons museumcafé en kost € 12,50 per persoon. Vanaf 11.30 uur is de inloop met een kopje koffie of thee. Om 12.00 uur begint de lezing onder het genot van een lunch. Aanmelden kan per e-mail via balie@friesscheepvaartmuseum.nl
Symposium ‘Watersnood 1825’ in het Woudagemaal
Op zaterdag 12 april organiseert de Werkgroep Maritieme Geschiedenis van de Fryske Akademy, in samenwerking met Tresoar en het museum, een symposium over deze ‘vergeten’ natuurramp.
Lotte Jensen (Radboud Universiteit Nijmegen), auteur van het bekroonde boek ‘Wij en het water’ is de hoofdspreker. Kortere voordrachten worden verzorgd door onder anderen Otto Knottnerus, Frits David Zeiler, Mark Raat en Jan-Dirk Wagenaar. Ze gaan in op de watersnood in het Nederlandse en Duitse Waddengebied, de rampspoed in Fryslân en op eigentijdse getuigenissen en egodocumenten. Erik Betten houdt een vraaggesprek met auteur Hylke Speerstra. Dijkgraaf Luzette Kroon sluit met een eigentijdse beschouwing het symposium af.
Het symposium vindt plaats in het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer en is van 10.00 tot 17.00 uur. De bijeenkomst is een van de activiteiten die georganiseerd wordt in het kader van het herdenken van de overstroming van 1825, een initiatief van de werkgroep ‘De Vergeten Watersnood van 1825’. De entree bedraagt € 25,- (incl. lunch en eventueel een rondleiding) per persoon.
25 april t/m 4 mei: theatervoorstelling Door het donker
Op de plek waar het meer dan 80 jaar geleden gebeurde, aan het Kleinzand 18, stappen we in de huiskamer van de verzetsfamilie Lever en de Joodse onderduikers. We volgen hun indringende levens tijdens de tweede wereldoorlog en de dramatische vlucht voor de Sicherheitsdienst in de nacht van 16 november 1943, door het donker…
Van 25 april tot en met 4 mei 2025 is in het Fries Scheepvaart Museum 'Door het donker' (reprise) te zien, een indringend toneelstuk over de verzetsgroep Lever. De familie Lever, die de kern van de verzetsgroep vormde, woonde in de Tweede Wereldoorlog in één van de panden waar nu het Fries Scheepvaart Museum is gevestigd. De acht amateuracteurs spelen en zingen op ingetogen wijze vader, moeder, zoon en dochter Lever, meneer en mevrouw Leeman en twee Joodse vrouwelijke onderduikers.