Op 11 december overhandigde schrijver Jan Auke Walburg het eerste exemplaar van het prachtige boek ‘Friezen op Zee’ aan Hester Postma. Het boek over de Gouden eeuw van de koopvaardij in Friese steden en dorpen werd onder grote belangstelling gepresenteerd. Een mooi aanleiding voor een lezing over Friese koopvaardij in het algemeen en de Sneker koopvaardij in het bijzonder.

Het boek Friezen op Zee
Tijdens de zeventiende en achttiende eeuw komt de Friese koopvaardij tot een ongekende bloeiperiode die vrijwel overal in Friesland welvaart brengt. Deze Friese Gouden eeuw is onlosmakelijk verbonden met de Gouden Eeuw van Amsterdam. Het zijn vooral de Friezen die via de Oostzee de Amsterdammers voorzien van graan en van het hout dat nodig is om de stad op te bouwen. Dit ontwikkelt zich met name vanuit de doopsgezinde netwerken. Friezen op zee vertelt hoe tienduizenden schepen vanuit Friesland door de Sont op weg gaan naar de Oostzee, hoe boerenzoons schepen bouwen en Waddeneilanders de walvisvaart opbouwen, hoe marktplaatsen uitgroeien tot internationale havens, hoe men vanuit veengebieden turf naar Amsterdam verscheept en ten slotte hoe de koopvaardij ten onder gaat.

Over Jan Auke Walburg

De wetenschappelijke belangstelling van Emeritus-hoogleraar Jan Auke Walburg gaat uit naar de omstandigheden waaronder gemeenschappen tot bloei en ontwikkeling komen. Hij maakte een diepgaande studie naar de ontwikkeling van een 25-tal Friese steden en dorpen die vooral dankzij de scheepvaart tot welvaart kwamen. Jan Auke Walburg is opgeleid als klinisch psycholoog en bedrijfskundige en was werkzaam als directeur van verschillende zorgorganisaties en van het Trimbos-instituut. Hij schrijft artikelen en boeken over onder andere maatschappelijke toepassingen van positieve psychologie en is voorzitter van de Wurkgroep Maritime Skiednis van de Keninklijke Fryske Akademie.

De toegang is (inclusief kopje koffie of thee) € 7,50 per persoon. De lezing is op woensdagavond 22 januari en start om 19.30 uur. Inloop vanaf 19.00 uur.

Graag vooraf aanmelden per e-mail via balie@friesscheepvaartmuseum.nl

Museum aan de A in Groningen – opvolger van het Noordelijk Scheepvaartmuseum – heeft ruim vijftig maritieme objecten en een verzameling scheepsbouwtekeningen met een Friese achtergrond geschonken aan het Fries Scheepvaart Museum. Op 16 december is de overdracht in Sneek symbolisch bekrachtigd. Directeur Hester Postma van het Fries Scheepvaart Museum nam het naambord van beurtschip Sneek VI in ontvangst uit handen van directeur bestuurder Nicolette Bartelink van Museum aan de A.

In Sneek wordt achter de schermen al hard gewerkt aan de vernieuwing van de vaste presentatie. “Bij de afweging wat er straks wel en niet in de vaste opstelling te zien zal zijn, kunnen ook deze nieuwe aanwinsten mooi worden meegewogen”, zegt Postma. “De overdracht komt dus op een goed moment.”

Het beurtschip Sneek VI is in 1903 in Groningen gebouwd en was in dienst van de Groninger-Lemmer Stoomboot Maatschappij. Met 27 beurtschepen was het in de jaren 30 van de vorige eeuw een van de grootste vervoerders van Nederland met een dagelijkse vaardienst op de route Groningen, Sneek, Lemmer, Amsterdam, Zaandam en Rotterdam.

Walvisvaart
Een deel van de historische voorwerpen heeft betrekking op de walvisvaart – die ook vanaf de Friese eilanden intensief was - en vormt daarmee een mooie aanvulling op de bestaande deelcollectie hierover van het Fries Scheepvaart Museum. Een aantal objecten is van balein of walvisbot gemaakt, of heeft betrekking op de vangstpraktijk. “Zo laten twee modellen zien hoe de vangstboten werden opgesteld op een walvisvaarder, zoiets hadden we nog niet in collectie”, zegt conservator Erik Betten. Hij is ook bijzonder gecharmeerd van een achttiende-eeuws spanen doosje met naïeve afbeeldingen van de walvisvaart. “Zo’n versierd gebruiksvoorwerp maakt het leven van de bemanningsleden van toen een stuk inleefbaarder.” Ook de twee granaatharpoenen vormen een mooie aanvulling op de collectie in Sneek. “Eentje heeft meteen een passend plekje gekregen in onze vaste opstelling.”

Nicolette Bartelink is erg blij met de overdracht van de Friese museale objecten. “Het tonen van bijzondere voorwerpen is tenslotte naast beheer en behoud een erg belangrijke, publieke taak van musea. Zo kunnen bezoekers deze bijzondere voorwerpen straks bekijken in de Friese context, voorzien van de verhalen die daarbij horen.”

Museum aan de A
Museum aan de A bevindt zich op dit moment in de transitie van een museum over de maritieme geschiedenis van Noord-Nederland naar een historisch museum over de stad en provincie Groningen. De niet-Groningse collectie past niet meer in dit nieuwe concept. Vandaar dat besloten is om objecten die geen relatie hebben met Groningen over te dragen aan andere musea.