Actueel

20 maart: Wereldverteldag

Wereldverteldag begon in Zweden in 1992 als 'Alla berättares dag', wat 'Alle verhalenvertellersdag' betekent. Sindsdien is het over de hele wereld verspreid en dient het als een wereldwijde viering van de kunst van het mondeling verhalen vertellen. Het thema voor dit jaar is ‘Diepe Wateren’.

In Fryslân vertelt het vertelcollectief ‘Vertellers in Fryslân’ (V.i.F) elk jaar op Wereldverteldag ook verhalen. Vaak doen ze dit op scholen, maar dit jaar vertellen ze op 20 maart verhalen in het Fries Scheepvaart Museum. De verhalen gaan over de Vergeten Watersnood van 1825. Zes vertellers met verhalen die zich 200 jaar geleden afspeelden toen 2/3 van Fryslân onder water liep.

De Watersnoodramp van 1825
In de nacht van 4 op 5 februari 1825 valt springtij samen met een noordwesterstorm. De herfst ervoor was ook al uitzonderijk nat geweest, met extreem hoge waterstanden in de rivieren die uitkomen in de Zuiderzee. De dijken zijn verzadigd en bovendien zijn ze slecht onderhouden. In de Franse tijd (1795-1813) was er weinig aan gebeurd en ook daarna liet het beheer te wensen over. Tijdens de ziedende storm breken de dijken op 65 plekken door. Het geweld van het water sleurt mensen, dieren, bomen en complete boerderijen mee. De stormvloed veroorzaakt grote schade langs de Nederlandse, Duitse en Deense Waddenkusten en met name de oostelijke kust van de Zuiderzee.

Veel slachtoffers
Ook de dijken bij Lemmer, Workum en Hindeloopen breken. Het water stijgt op sommige plekken razendsnel naar zo’n drie meter boven het normale peil. De kop van Overijssel, zuidelijk Friesland en zuidwest-Drenthe overstromen. In Nederland verdrinken 397 mensen, de meeste in de provincie Overijssel 305 en 17 in Friesland. In alle landen samen eist de ramp achthonderd slachtoffers. Honderden boeren raken hun veestapel kwijt. Ook na de catastrofe sterven er nog veel mensen. Ziektes door rottende planten, ontbindende dieren, armoede en vochtige huizen eisen veel slachtoffers. Bovendien zijn veel landbouwgronden nog jaren onbruikbaar door het zoute water.

Verhalen
De verhalen die op 20 maart in het Fries Scheepvaart Museum worden verteld spelen op verschillende plaatsen in Fryslân. Het zijn: De ontsnapping uit boerderij Reaskourre in het Heidenskip; Het dagboek van Lieuwe Jans de Jong uit Poppenhuizen, Het Mirakel van Munnekeburen, De redder van Vierhuis en tot slot over ir. Lely; een dijk van een kerel! Ze worden afwisselend in het Fries of in het Nederlands verteld en worden op ‘nieuwsgierige’ wijze aan elkaar gepraat.

De Verhalenavond is op donderdagavond 20 maart en start om 19.30 uur. Inloop vanaf 19.00 uur. De toegang is (inclusief kopje koffie of thee) € 7,50 per persoon. Museumkaarthouders en leden van het museum kunnen gratis naar binnen. Wel geldt vol is vol, dus aanmelden is verplicht per e-mail via balie@friesscheepvaartmuseum.nl

Aanmelden voor wereldverteldag

Lezing 2 april: Watersport in Sneek rond de bevrijding

De Sneker zeilverenigingen slaagden er tijdens de Tweede Wereldoorlog in om de vermaarde Sneekweek toch nog drie keer te organiseren. Het Sneekermeer had grote aantrekkingskracht: ook Abe Lenstra liet zich er zien (foto). De stad was 80 jaar geleden pas enkele weken bevrijd toen de Sneekweek alweer gehouden werd. In de zomer van 1945 werden ook de Canadese bevrijders uitgedaagd om aan zeilwedstrijden mee te doen! Hoe watersportend Sneek de oorlog doorkwam en de vrijheid vierde? Daarover vertellen Gerlof van der Werf en Peter van der Meeren op 2 april in ons museum.

Door Gerlof van der Werf en Peter van der Meeren

Gerlof van der Werf (Sneek, 1952) zet zich al een halve eeuw in voor de nationale zeilsport in het algemeen en die in Sneek in het bijzonder. ‘Mister Sneekweek’ werd daarvoor meermaals (koninklijk) onderscheiden. Gerlof kent de Sneker watersport op zijn duimpje.

Peter van der Meeren (Sneek, 1961) is sportjournalist bij de Leeuwarder Courant. Hij schreef boeken over onder andere de Sneekweek en de bekende ‘voetbalrazzia’ in 1944 te Sneek, waarbij ook befaamde zeilers uit de Waterpoortstad waren betrokken.

De lezing is op woensdagavond 2 april en start om 19.30 uur. Inloop vanaf 19.00 uur. De toegang is (inclusief kopje koffie of thee) € 7,50 per persoon. Museumkaarthouders en leden van het museum kunnen gratis naar binnen. Wel geldt vol is vol, dus aanmelden is verplicht per e-mail via balie@friesscheepvaartmuseum.nl

Aanmelden

Lunchlezing 9 april: Jan van der Kuur en Ronnie Matitawaer

Dit is het aangrijpende verhaal van twee mannen over het beladen verleden van hun vaders tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië (Indonesië).

Naar aanleiding van de postume vondst van brieven van zijn vader Anne, destijds als oorlogsvrijwilliger in dienst van het bataljon Friesland, ging Jan van der Kuur dieper in op de jaren van bittere strijd tegen het onafhankelijkheidsstreven van Indonesië. De getuigenis van zijn jaren als militair in voormalig Nederlands-Indië bleek behalve uit zijn brieven, ook uit andere documentatie zoals foto’s, militaire diploma’s, een reeks van souvenirs en oude schoolplaten. Ronnie vertelt vanuit zijn Molukse achtergrond over zijn vader die zich als KNIL militair verzette tegen de Japanners in Indonesië tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Jan en Ronnie ontmoetten elkaar in De Tiid na een lezing van Jan. Ze deelden hun herinneringen en werden vrienden. Sindsdien vertellen ze samen vanuit verschillende kanten de pijnlijke en harde geschiedenis van hun, destijds nog hele jonge, vaders.

De lunchlezing is op woensdag 9 april in ons museumcafé en kost € 12,50 per persoon. Vanaf 11.30 uur is de inloop met een kopje koffie of thee. Om 12.00 uur begint de lezing onder het genot van een lunch. Aanmelden kan per e-mail via balie@friesscheepvaartmuseum.nl

Aanmelden

Lezing 2 mei: Vrouwen van het Friese verzet

In de Tweede Wereldoorlog speelden tientallen vrouwen als koerierster, pilotenhelper, chauffeur, spion of anderszins een rol in het Friese verzet. In de traditionele verzetsliteratuur blijft het beeld vaak beperkt tot dat van de koerierster. Uit het boek van Hessel de Walle ‘Vrouwen van het Friese verzet' blijkt dat hun rol veel verder ging. Hij vertelt hierover in ons museum op 2 mei.

De lezing door Hessel de Walle is gratis toegankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is, van scholier tot pensionado en ieder ander. Einde circa 16.00 uur met gelegenheid voor napraten met een hapje en een drankje. De lezing wordt georganiseerd door Zonta Friesland in samenwerking met het Fries Scheepvaart Museum en Stichting Sneek 80 jaar vrij. De lezing is op vrijdagmiddag 2 mei en start om 14.30 uur. Inloop vanaf 14.00 uur. De toegang is gratis. Wel geldt vol is vol, dus aanmelden bij Zonta Friesland is verplicht en kan via onderstaande link.

Aanmelden